Genetisch onderzoek naar ACADM mutatie
Met
DNA-onderzoek worden de genen zelf onderzocht en kunnen mutaties
opgespoord en geïdentificeerd worden. Het is uiteraard onmogelijk alle
25.000 genen van een mens te onderzoeken. Omdat men in het geval van
MCAD deficiëntie precies weet op welk gen de mutatie zich bevindt (het
ACADM gen, zie ook de
pagina over de mutatie), kan men zich richten op enkel dit
gen.
Men weet nu ook dat allerlei verschillende mutaties in een gen dezelfde
erfelijke aandoening kunnen veroorzaken. Om die reden komt het vaak
voor
dat voor elke familie met een bepaalde erfelijke aandoening
afzonderlijk de
mutatie moet worden opgespoord. Dit kan een tijdrovend onderzoek zijn.
Daarom is DNA-onderzoek moeilijk, en duur, en moet men vaak lang op de
uitslag wachten.
Om de mutatie op het gen op te sporen, zal de DNA-sequentie van dat gen
moeten worden bepaald. Zoals in de pagina over DNA en genen
beschreven wordt, bestaat een gen uit een lange ketting van de
chemische basen A, C, T en G. Een voorbeeld van een (kort) stukje van
zo een sequentie is dan CGGGGATCCTCTAGAGT.
Deze sequentie kan men dan vergelijken met de normale sequentie van het
gen, en zo kan men een mutatie vaststellen.
De meest klassieke mutatie
die MCAD deficiëntie veroorzaakt is A985G,
en hierbij werd een adenine (A) vervangen door een guanine (G)
op positie 985.
Een ander voorbeeld van een
mutatie is C1045T waarbij een C vervangen werd door een T op positie
1045.
Er
zijn dus verschillende mutaties mogelijk. Een patiënt met MCAD
deficiëntie kan 2 keer dezelfde mutatie hebben op beide allelen.
Patiënten met 2 keer de
A985G mutatie komen heel vaak voor. Zij worden homozygoot voor de
mutatie A985G genoemd.
Een
patiënt kan ook 2 verschillende mutaties hebben, bvb A985G op het ene
allel en C1045T op het andere allel. Dit wordt samengesteld
heterozygoot genoemd.
Sommige mutaties
veroorzaken een ernstige vorm van MCAD deficiëntie, waarbij de
enzymatische activiteit dus zeer sterk verlaagd is.
Andere
mutaties lijken milder van vorm te zijn, en veroorzaken een iets minder
sterk verlaagde enzymatische activiteit. Men spreekt dan van een milde
vorm van MCAD deficiëntie.
Toch
is er op vandaag geen eenduidig verband gelegd tussen de genafwijking
zelf ("genotype") en de mate waarin MCAD deficiëntie zich in de patiënt
manifesteert ("phenotype").
Men
kan bijvoorbeeld 2 patiënten (zelfs broers en zussen!) hebben die
allebei homozygoot zijn voor A985G, maar die toch anders reageren in
gevallen van metabole stress. De ene zal misschien pas na 36 uur vasten
problemen krijgen, terwijl de andere dat al na 12 uur kan krijgen.
Men
vermoedt dat er nog andere factoren (anders dan enkel de genafwijking)
meespelen die de ernst van de MCAD deficiëntie mee bepalen. Maar hier
moet nog verder onderzoek naar gedaan worden.
Het
is dus belangrijk om te weten dat enkel de genafwijking niet de ernst
van de MCAD deficiëntie bepaalt, en dat men niet zomaar mag uitgaan van
een milde vorm omdat er een mutatie gevonden is die in andere patiënten
mild lijkt te zijn!
Individueel onderzoek en
observatie van elke patiënt is noodzakelijk om tot dat soort conclusies
te kunnen komen.
Patiënten bij
wie de diagnose nog niet gesteld is, kunnen vroeg of laat een metabole
crisis doormaken.
Lees
verder over hoe men bij zo een crisis ook nog de diagnose kan
stellen >
Referenties
De informatie op deze website
is een synthese van informatie die publiek toegankelijk is op andere
websites, en van informatie uit boeken die vrij te koop zijn.
De
inhoud van deze website werd gevalideerd door een arts gespecialiseerd
in metabole aandoeningen. Om de identiteit van mijn dochter te
beschermen, wordt ook zijn identiteit verborgen gehouden. Zie ook hier.
Contacteer altijd uw eigen arts in geval van vragen! |
|
|